Lefkoşa Türk Belediyesi'nin sanayi bölgesinde başlattığı "atıl araçların kaldırılması" ve otopark düzenleme çalışmaları, bölge esnafı arasında hararetli tartışmalara yol açtı. Kimileri temizlik ve düzenleme çalışmalarından memnuniyetini dile getirirken, çok sayıda esnaf uygulamanın adil ve planlı yapılmadığını, uyarı mekanizmasının işletilmediğini ve mevcut otopark kapasitesinin yetersiz olduğunu savunuyor.
Sanayi bölgesinde temizlik operasyonu
Belediye ekipleri geçtiğimiz günlerde sanayi bölgesinde geniş kapsamlı bir çalışma başlattı. Çalışma kapsamında, "atıl, hurda veya uzun süre aynı yerde bırakıldığı tespit edilen" araçlar çekici yardımıyla otoparklara götürüldü. Aynı zamanda, otopark alanlarının temizlenmesi, trafik akışını engelleyen araçların kaldırılması ve yol kenarlarındaki düzensiz parkların önlenmesi için denetimler artırıldı.
Ancak uygulama sahada farklı tepkiler doğurdu. Bazı esnaf, bu operasyonu "uzun süredir beklenen bir temizlik" olarak değerlendirirken, bazıları ise "uyarı yapılmadan, aceleyle ve ayrımcı şekilde" uygulandığını iddia ediyor.
"Bir dükkân altı kişiye bölünürse yoğunluk kaçınılmaz"
Sanayi esnafı Cuma Karagüllü, bölgedeki yoğunluğun temel nedeninin otopark yetersizliği değil, dükkânların çok sayıda kişiye bölünerek kiralanması olduğunu belirtiyor. Karagüllü, dükkân sahiplerinin kiralama politikalarının doğrudan araç yoğunluğuna yansıdığını savunuyor:
"Kardeşim, burada kaç tane dükkân vermişler, kaç kişiye bölmüşler? Bir dükkânı altı kişiye bölüyorlar, her usta kendi başına çalışıyor. Günlük giren araç sayısı katlanıyor. Bu da yoğunluğu artırıyor. Üstüne bir de otoparklar kişisel amaçla işgal ediliyor. Kimisi parça koyuyor, kimisi sandalye ile yer tutuyor. Çözüm, dükkân sahiplerini denetlemek, vergi veren kayıtlı esnafa adil yer tahsis etmek."
Karagüllü ayrıca, belediyenin araç çekme yönteminin de çözüm olmadığını belirtiyor. Kendi aracının da çekildiğini ifade eden esnaf, "Üç gün aradım, 3-4 bin TL masraf çıktı. Böyle çözüm olmaz" diyor.
"Türkiye'deki sanayiler gibi oldu"
Bölgedeki düzenlemeleri destekleyen esnaf da var. Osman Kılıç, temizlik ve düzenlemelerin olumlu olduğunu, sanayinin görünümünün değiştiğini söylüyor:
"Bazı esnaf aynı anda 10 aracı dükkân önünde tutuyor. 1-2'si müşteriye ait, gerisi belki lazım olur diye bekletiliyor. Bu düzensizlik hem trafiği hem otoparkı kilitliyor. Şimdi temizlik yapıldı, yollar açıldı. Vallahi billahi hoşuma gitti, Türkiye'deki sanayiler gibi oldu. İki aracımı çektiler ama memnunum. Düzenin devam etmesi lazım."
Kılıç, uzun vadede herkesin düzenli çalışması hâlinde otopark ihtiyacının da azalacağını savunuyor.
"Ayrımcılık yapıldı"
Caner Kaya ise uygulamanın adil olmadığını düşünüyor. Kendi dükkânına ait iki aracın çekildiğini belirten Kaya, bazı esnafın üç gün önceden uyarıldığını, bazılarının ise doğrudan çekimle karşı karşıya kaldığını söylüyor:
"Sanayi büyük, üç günde boşaltmak kolay değil. Ama bazılarına üç gün süre tanınmış, bazılarına direkt çekici gelmiş. Bizim araçlar da arada gitti. Otopark yapılmalı, ama kurallar herkes için eşit uygulanmalı. Ayrımcılık olmasın."
Kaya, belediyeden beklentisinin daha şeffaf ve herkese eşit muamele eden bir uygulama olduğunu vurguluyor.
"Otoparka koyduğum araç da çekilirse bunun adı adalet olmaz"
Tufan Birtek ise yaşadığı temel sorunu, otoparkların yetersizliği ve çekici uygulamasında yaşanan iletişim eksikliği olarak tanımlıyor.
"Arabamı otoparka koyuyorum ama kısa süre sonra çekilme riski var. Önce uyarı yapılmalı, ardından gerekirse ceza yazılmalı. Şahsi aracımı yol kenarına değil, otoparka koyduğum halde çekilirse bu adil olmaz. Ayrıca mevcut otopark sayısı yetmiyor. İki otopark var, biri burada biri aşağıda, ikisi de yetersiz."
Birtek, gece araç bırakanların da cezalandırılmadan önce uyarılması gerektiğini belirterek, "Mantıklı yaklaşım önce uyarı, sonra yaptırım" diyor.
"Uyarı yapılmadan çekim olmaz"
Hüseyin Bekler ise sürece en sert tepkiyi veren esnaflardan biri. Uygulamanın "uyarı yapılmadan" gerçekleştiğini söyleyen Bekler, Türkiye'de dahi önce uyarı, ardından ceza uygulandığını hatırlatıyor:
"Geldiler, hiçbir şey söylemeden araçları çektiler. Önce gelip 'kardeşim şu hurdaları, çöpleri kaldır' dersin. İkinci gelişte hâlâ duruyorsa ceza yazarsın. Ama burada öyle olmadı. Sahibinin kullandığı araçlar bile kaldırıldı. Memleket zaten toz toprak, araban kirliyse sana ne?"
Bekler, esnafın bu duruma karşı birleştiğini ve sanayi odası ile esnaf odasına şikâyette bulunacaklarını belirtiyor:
"WhatsApp grubu kurduk, topluca itiraz edeceğiz. Arkamızda durmayan odaları da sorgulayacağız."
Arka plan: Sorunun kökü
Sanayi bölgesinde otopark alanı sayısının yetersiz olduğu, özellikle iş yoğunluğunun arttığı günlerde mevcut kapasitenin talebi karşılamadığı biliniyor. Bazı esnafların dükkân önlerini tamamen kendi kullanımına ayırması, parçaları açıkta saklaması veya araçları uzun süre bekletmesi, sorunun derinleşmesine neden oluyor.
Bunun yanı sıra, tek bir dükkânın birden fazla ustaya kiralanması, araç giriş-çıkış trafiğini artırıyor. Bu durum, sadece otopark alanlarını değil, ana yolları da zaman zaman tıkıyor.
Esnafın ortak talebi: Daha geniş otopark ve adil uygulama
Fikir ayrılıkları olsa da esnafın birleştiği temel talep, mevcut otopark kapasitesinin artırılması ve çekici uygulamasında uyarı mekanizmasının devreye sokularak kuralların herkese eşit uygulanması. Bazı esnaflar, belediyenin sadece araç çekmek yerine "düzenli denetim, önce uyarı, ardından yaptırım" prensibini benimsemesi gerektiğini savunuyor.
Sonuç: Tartışmalar sürecek gibi
Lefkoşa Sanayi Bölgesi'nde başlatılan otopark ve temizlik operasyonu, şimdiden hem destek hem de tepki toplamış durumda. Belediye, çalışmanın sanayiye düzen getireceğini savunurken, bazı esnaflar sürecin eksik planlandığını düşünüyor.
Görünen o ki, kapasite sorunu çözülmeden ve kurallar net bir şekilde herkese eşit uygulanmadan bu tartışmaların bitmesi zor. Önümüzdeki günlerde esnafın topluca belediye ve ilgili odalarla görüşerek taleplerini iletmesi bekleniyor.
